استفاده هنرمندانه از آیات قرآن در نثر فارسی با تکیه بر مجلد چهارم تاریخ وصاف
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
فارغ التحصیل سطح چهار حوزه علمیه و کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی جامعة المصطفی العالمیة.
چکیده
وصاف از نویسندگان قرن هفت و هشت زبان فارسی است او در دربار ایلخانان مغول کتابش را که به نثر مصنوع و متکلّف نوشت، او از آیات قرآن و احادیث به صورت برجسته به شکل هنری آن بهره برده است و با آیات و روایت در ریشته نثر دقت و وسواس خاصی داشته است که در نوع خود کم نظیر مینماید؛ مانند: وَقُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی لَمْ یتَّخِذْ وَلَدًا وَلَمْ یکُنْ لَهُ شَرِیکٌ فِی الْمُلْکِ وَلَمْ یکُنْ لَهُ وَلِی مِنَ الذُّلِّ وَکَبِّرْهُ تَکْبِیرًا . وصاف، در گزینش این آیه به نظر می‌رسد به زیبایی‌های بلاغی آن بیشتر توجه داشته است هرچند که در این مورد خاص زیبایی بلاغی و محتوایی هردو جمع گردیده. یکی از زیبایی‌های این آیه که وصاف، در ابتدای این رساله برگزیده، داشتن مضامینی است چون: (حمد وسپاس خداوند)، مبرّا بودن ساحت حق از (انتخاب فرزند)؛ چنانکه پیروان حضرت مسیح اعتقاد دارند و بری بودن خداوند از داشتن (شریک) در مُلک و حکومت و اینکه خداوند به خواطر ضعف و ذلت، نیاز به هیچ (پشتبان) و سرپرستی ندارد. بشتر آیات مورد استفاده در نقش‌های دستوری خاص مثل مسند، مضاف‌الیه و اضافه تشبیهی و... به‌کار رفته است که جلوه خاصی به متن می‌دهند.
کلیدواژه‌ها
)