ایجاز در قرآن کریم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش‌آموخته سطح چهار ‌فقه و معارف اسلامی (گرایش تفسیر و علوم قرآن) جامعة المصطفی العالمیة

چکیده

"ایجاز" یکی از صنایع کاربردی ادبی و بدیع است. به معنای ادای مقصود با الفاظ اندک، رسایى و شیوایى کلام است؛ بدون آن‌که آسیبی در ارکان کلام و خللی در معنا وارد شود. مشروط برآن‌که مناسب حال و مقام بوده، با استعداد مخاطب هماهنگ باشد. "ایجاز" یکى از عظیم‌ترین اسلوب‌هاى بلاغى و بدیعى قرآن عظیم الشان است که به نحو فراوان به‌کار رفته، و دانش‌مندان علوم قرآنی و مفسران به آن اهتمام ویژه‌ای داشته و دا‌رند. هدف در این پژوهش تبیین معانی این پدیده و بیان اقسام آن است. این مسئله از آن‎رو حائز اهمیت است که بدون توجه به آن گاهی مقصود گوینده را نمی‎توان به درستی دریافت و به آثار و فوائد کلام او پی‌برد.
 ضرورت این مسئله از آن‌رواست که جلوه‎گاه بخشی از زیبایی‎های وحی شده است. که بدون در نظر گرفتن آن، درک دقیق وتفسیر صحیح میسر نخواهد شد. قلمرو این تحقیق موضوعی و شیوه‎ای گرد آوری اطلاعات کتاب خانه‎ی و نرم افزاری است. که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. ضمن معناشناسی، به بررسی تطبیقی این پدیدة ادبی در قالب "ایجاز" پرداخته شده است. دست‎یافته‎های اهم این پژوهش؛ معانی گوناگون ایجاز و اقسام آن، و آن گاه سعی بر آن بوده است تا با کمک تفاسیر، کتب ادبی، "ایجاز در قرآن کریم" و میزان آگاهی و بهره وری از این اسلوب در دریای وسیع تفسیر مورد بررسی قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها